BAŞKANDAN
Dünya buğday stoklarındaki artışa bağlı olarak, bu yıl küresel buğday fiyatlarında gözle görülür bir gerileme söz konusu oldu. Karadeniz ülkelerindeki üretim düşüşüne rağmen, 2024 dünya buğday üretiminin 800 milyon tona yakın seviyelerde olması bekleniyor. Bu veriler dünya nüfusuna vurulduğu zaman, dünyada yıllık kişi başına 100 kg buğday üretimi yapıldığı anlamına geliyor. Diğer taraftan 85 milyon nüfuslu Türkiye, yılda 21 milyon tonluk rekolte ile kişi başına yaklaşık 250 kg buğday üretiyor. Ülkemizin buğday üretimindeki gücü; hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar sektörümüzün iştigal alanındaki performansına da doğrudan yansıyor.
2023 verilerine göre yıllık buğday unu ve makarna ihracatımızın toplamı 5 milyon tonu buluyor. Geçen yıl 164 ülkeye 3,5 milyon ton buğday unu ihracatı gerçekleştiren Türkiye, 9 yıldır bu alanda dünya ihracat şampiyonluğunu da elinde bulunduruyor.
Bizim sektörümüzün bir özelliği de bisküvi-pasta, kakaolu mamuller, yağlı tohumlar ve baharatlar gibi KG başına ortalama birim fiyatları 2 ila 4 dolar arasında değişen katma değerli ürünleri kapsıyor oluşu… 2023 verilerine göre 1,5 milyon tondan fazla bisküvi-pasta, 1,5 milyon tona yakın bitkisel yağ, 1 milyon tondan fazla şeker ve şeker ve mamulleri, 1 milyon tona yakın kakaolu mamul ihraç eden Türkiye, sektörümüzün toplam dış ticaretinden yılda 12,5 milyar dolara yakın gelir elde ediyor.
Öte yandan, Türkiye’nin bir başka özelliği de sektörümüzün iştigal alanında dış ticaret açığı vermemesi. TÜİK'in hesaplamasına göre hububat, değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, yağlı tohum ve meyveler, muhtelif tane, tohum ve meyveler, saman ve kaba yem, şeker ve şeker mamulleri, kakao ve kakao müstahzarları, yenilen çeşitli gıda müstahzarları, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler şeklinde tanımlanan fasıllarda Türkiye'nin toplam ithalatı ile toplam ihracatı benzer seviyelerde seyrediyor. Kısacası Türkiye; dünyanın farklı coğrafyalarından farklı kültürlere ve daha da önemlisi farklı alım gücüne sahip kesimlerin gıdaya yönelik ihtiyaçlarına özel çözümler üretirken bu alanda dış ticaret açığı vermeyen bir ülke olmanın haklı gururunu yaşıyor.
Bu başarılı verilerin arkasında tarladaki üreticiden, üreticimize destek veren kamu yöneticilerimize, ham maddeyi işleyen firmalarımızdan ihracatçı işletmelerimize kadar geniş bir kesimin katkısı var. Türkiye Gıda İhracatçıları markasını güçlü kılan da işte bu iş birliği ve özveri.
Sektörümüze bu gururu yaşatan tüm paydaşlarımıza şükranlarımı sunuyorum.
Ahmet TİRYAKİOĞLU
TİM Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı